Oznaczanie zagęszczenia inokulum

Słownik niezrozumiałych pojęć tutaj

Inokulum jest jakąkolwiek częścią patogena, która może wywołać chorobę rośliny. Ilość inokulum zwykle ściśle wiąże się z nasileniem choroby, chociaż potencjał infekcyjny inokulum może się zmieniać w zależności od np. warunków środowiska i odporności rośliny na patogena.

Jednym ze wskaźników wyrażających ilość inokulum jest zagęszczenie inokulum. O wielkości inokulum pośrednio mówią również: występowanie choroby, szkodliwość choroby, utrata plonu wskutek porażenia roślin i strata ekonomiczna.

Zagęszczenie inokulum. W zależności od rodzaju patogenów i rozmiaru jednostek infekcyjnych patogena zagęszczenie inokulum można określić przez obliczenie:

Używając hemocytometru, zagęszczenie inokulum patogena, np. bakterii lub zarodników organizmów grzybopodobnych i grzybów pochodzących z określonej powierzchni, objętości lub masy, ocenia się w zawiesinie wodnej otrzymanej w wyniku mieszania w wodzie badanego obiektu, np. liści o powierzchni 3 cm2 lub 10 gramów gleby w 200 ml wody. Najczęściej dostępnymi hemocytometrami są komora Thoma i komora Bürkera.

Komora Thoma jest grubą płytką szklaną przypominającą mikroskopowe szkiełko przedmiotowe. Płytka ta posiada kwadratową siatkę o głębokości 0,1 mm. Siatkę tę tworzą pionowe i poziome linie wydzielające 16 dużych kwadratów, z których każdy zawiera 16 kwadratów mniejszych o boku długości 1/20 mm. Zatem powierzchnia każdego małego kwadratu wynosi 1/400 mm2. Ponieważ siatkę w rzeczywistości tworzą prostopadłościany o powierzchni podstawy równej 1/400 mm2 i wysokości 0,1 mm, objętość tego prostopadłościanu wynosi 1/4000 mm3. A więc, znając średnią liczbę komórek lub zarodników badanego drobnoustroju określoną na podstawie liczby ich występowania w 50 kolejnych prostopadłościanach można określić zagęszczenie tego drobnoustroju w 1 ml zawiesiny wykorzystując następujący wzór:

Ld w 1 ml=a x b x 4000 x 1000,

gdzie: Ld=liczba drobnoustrojów w 1 prostopadłościanie,

a=średnia liczba komórek lub zarodników drobnoustroju,

b=zastosowane rozcieńczenie.

Na przykład, 10 gramów liści kapusty umieszczono w 200 ml wody i mieszano mieszadłem magnetycznym przez 3 min przy 200 obrotach mieszadła na minutę. Po umieszczeniu kropli zawiesiny na siatce komory i przykryciu jej szkiełkiem nakrywkowym, używając mikroskopu świetlnego, ujawniono że średnia liczba zarodników Alternaria brassicae określona na podstawie obserwacji kolejnych 80 małych kwadratów wyniosła 4,6. Stąd zagęszczenie zarodników A. brassicae w 1 ml zawiesiny wynosi:

Ld=4,6 x 200 x 4000 x 1000=3,68 x 109 »3,7 x 109.

Liczbę zarodników przetrwalnikowych lub sklerocjów można określić albo przez ich wyodrębnienie metodą bezpośredniego przeszukiwania gleby, albo po przesianiu zawiesiny wodnej gleby przez sita glebowe.

Ocenę masy lub długości grzybni patogena rozpoznawalnego na podstawie cech morfologicznych grzybni, np. Rhizoctonia solani, umożliwia filtrowanie zawiesiny wodnej gleby przez sita lub filtr bibułowy.

Procent zgorzeli powschodowej oblicza się wzorem:

Lpost.=(liczba roślin zainfekowanych : liczba roślin wzeszłych) x 100.

Procent zgorzeli przedwschodowej oblicza się wzorem:

Lpre.=(liczba zgorzeli przedwschodowych : liczba roślin wzeszłych w glebie kontrolnej) x 100.

Występowanie choroby. Występowanie choroby wyraża liczba lub procent roślin zainfekowanych w populacji roślin badanych. Miara ta umożliwia szybkie określenie nasilenia choroby. Jednak występowanie choroby jest często nieproporcjonalne z wielkością wywołanych przez nią strat. Na przykład, u rdzy i większości plamistości liści, gdzie szkodliwość choroby zależy nie tylko od występowania skupień urediniospor lub plam, ale przede wszystkim od ich liczby na określonej powierzchni organu, ten sposób pomiaru choroby rośliny zwykle nie koreluje z jej szkodliwością.

Szkodliwość choroby. Szkodliwość choroby wyraża się procentem lub proporcją powierzchni rośliny lub objętości owocu uszkodzonej przez patogena. Do tego celu używa się skal porażenia (vide strona 7.).

Utrata plonu. Straty w plonach powstałe wskutek porażenia roślin mierzy się w określonych fazach wzrostu, w których choroba jest najgroźniejsza lub uwzględnia się odchylenia we wzroście rośliny w ciągu całego okresu wegetacji.

Strata ekonomiczna. Strata ekonomiczna określa różnicę w plonowaniu roślin porażonych oraz poniesione koszty ochrony roślin.

Cel ćwiczenia

Materiał

Zawiesina wodna zarodników z rodzaju Fusarium. Hemocytometr. Łodygi, liście i kłosy roślin porażonych.

Ćwiczenie